Virüs etkenli yerel ve uluslararası salgınlarda dezenfeksiyon değil “temizlik” esastır. El temizliği için ılık su ve sabunla, 20 saniye, iyice ovuşturarak el yıkamadan daha etkili bir el temizlik maddesi söz konusu değidir. Jel şeklindeki tenizleyiciler “su ve sabun” bulunamadığında, çaresizlik nedeniyle” başvurulan yöntemler. Bu tür kamuoyunu endişelendiren ve korkutan durumlarda kamuoyuna yönelik doğrudan ve dolaylı reklam kampanyaları çok artmaktadır. Kimi zaman bu kampanyalar gereksiz olmasına karşın bir ürünü tek seçenek olarak sunabilmektedir. Bu nedenle su ve sabunla yıkama olanağı varsa “ıslak mendillerden, jellerden, kolonya ve kimyasal çözeltilerden” kaçınılmalıdır. Havlu, mendil vb. malzemelerin “bireysel” olduğu, başkalarıyla paylaşılmaması gerektiği unutulmamalı. Çok kullanımlı havlu, yastık kılıfı vb. malzemeler yıkanıp kurutulduktan sonra her iki yüzünden ütülenmelidir. Ütü kozmetik olmaktan çok hijyenik bir araçtır.
Sert yüzeylerin temizliği için su sabun ve deterjanjlar kullanılır. Tuvaletlerin ve gerekli görülen ıslak zeminlerinin dezenfeksiyonunda bir birim çamaşır suyuna dokuz birim su eklenerek hazırlanan karışım kullanılabilir.
Hapşırırken, öksürürken uygun biçimde uzaklaştırılabiliyorsa tek kullanımlık kâğıt malzeme kullanılabilir. Arkasından eller ılık su ve sabunla yıkanmalıdır. Tek kullanımlık maskeler tekrar tekrar kullanılmaz, katlanıp cebe konulmaz, naylon bir torbaya konarak uygun atık kaplarına atılır.
Yatakhane, koğuş ve yurtlarda kalan süreğen ve bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen bir hastalığı olan kişilerin durumu sağlık sorumlularında değerlendirilmelidir.
Öksürme, aksırma, yüksek ateş gibi belirtileri olanlar, sağlık sorumlularınca değerlendirilip, izin verilmedikçe koğuş, yatakhane ve yurtlara girmemelidir.
Uluslararası salgın bölgelerinden dönenler sayıca çok yüksek olmaları nedeniyle özel karantina birimlerinde izlemeye alınamıyorsa, olanaksızlığın yarattığı bir sonuç olarak iki hafta süreyle “kendi kendini izleme” ve “kendi kendini yalıtım” önerilmekte. Bu kişiler kaldıkları koğuş, yatakhane ve yurtlara bu dönem tamamlanmadıkça dönmemelidir. Bu uygulamalara dilimizde özizleme ve özyalıtım karşılıklarını kullanabiliriz.
Özizleme ve özyalıtım sırasında zorunlu olmadıkça başkalarıyla temastan kaçınılmalı, mutlaka uygun maske ile temas edilen kişiler korunmalıdır. Temas edilen kişiler de maske takmaları konusunda uyarılmalıdır. Bu 14 gün süre ile ziyaretçi de kabul edilmemelidir.
Hastalık belirtileri bulunan kişiler mutlaka bir sağlık kuruluşunca ya da sağlık görevlilerince değerlendirilmelidir. Kısa süre önce bir virüs enfeksiyonu geçirmiş olmak, bir başka virüs enfeksiyonu geçiriyor olmak corona-19 enfeksiyonundan korumaz.
Düzenli temizlik etkinlikleri tehlike kalkana kadar sıklaştırılmalıdır. Temizlik ve hizmet görevlilerinin nasıl davranmaları gerektiği konusunda uyarılmalı, sakinler için geçerki kuralların kendileri için de geçerli olduğu açıklanmalıdır. Uyulması gereken hijyen kurallarını hatırlatan ve vurgulayan uyarılar asılmalıdır.
Odalar ve koğuşlar arası ziyaretlere ara veilmelidir. Uygun hava koşullarında oda ve koğuşların doğal havalandırması yararlı olacaktır.
Yurt sakinlerinin bilgilendirilmesi amacıyla kalabalık toplantılar yapılmasından kaçınılmalıdır. Bilgilendirme sosyal medya grup iletilerii, anons vb. yollarlae yapılmalıdır.
Buralarda kalanların yiyecek vb. temel gereksinimlerini kolayca sağlayabilecekleri düzenlemeler planlanmalıdır.
cevresagligi.org’da yayımlanan yazılardan kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir
